Baca artikel IDN Times lainnya di IDN App
For
You

50 Soal UTS Bahasa Jawa Kelas 3 Semester 1 Kurikulum Merdeka

ilustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)
ilustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)

Dalam upaya mendukung pembelajaran Bahasa Jawa di tingkat sekolah dasar, khususnya kelas 3 semester 1, penting bagi siswa untuk memiliki bahan latihan yang sesuai dengan Kurikulum Merdeka. Kali ini IDN Times akan menyajikan kumpulan soal Ujian Tengah Semester (UTS) Bahasa Jawa yang disusun berdasarkan kompetensi dasar dan materi per bab.

Soal-soal ini dirancang untuk membantu siswa memahami materi seperti tembang dolanan, aksara Jawa, paribasan, hingga pengalaman pribadi dalam bentuk cerita cekak. Dengan latihan yang tepat, diharapkan siswa dapat lebih percaya diri dan siap menghadapi ujian. Yuk, simak!

1. Tembang dolanan

Ilustrasi sekolah (pexels.com/Thirdman)
Ilustrasi sekolah (pexels.com/Thirdman)
  1. Watake tembang “Padhang Mbulan” yaiku …
  2. Isine tembang dolanan “Yen Klapa Tiban” ngajari supaya ...
  3.  Tembang “Lir-ilir” ukan asale saka …
  4. Wektu nyanyi tembang dolanan mesthine …
  5. Tembang “Jamuran” ukan dolanan sing isine …
  6. Jeneng arane tembang sing nganggo ukara: “Yen sliramu teka” yaiku …
  7. Makna “padhange rembulan” ing tembang yaiku …
  8. Tembang dolanan biasanya digunakake nalika … 
  9. Tembang “Cublak‑Cublak Suweng" ngemu ajaran supaya …
  10. Nalika nyanyi tembang dolanan, sing penting yaiku …

2. Aksara jawa

Ilustrasi sekolah (pexels.com/Tima Miroshnichenko)
Ilustrasi sekolah (pexels.com/Tima Miroshnichenko)
  1. Huruf “ha” ing aksara Jawa ditulis …
  2. Tulis aksara Jawa saka tembung “guru”!
  3. Apa tegese ukara “Crita iku nggugah rasa welas”?
  4. Maca ukara iki lan terjemahna ing Bahasa Indonesia: “Aku seneng dolanan ing halaman”! 
  5. Tulis aksara tembung pangajak!
  6. Jeneng panguripan usuk ukara kang bubar ana tembung “yen”, “nanging”, “nalika” yaiku …
  7. Maca ukara iki: “Bapak guru ngajari kita maca tembang”. Sabanjure ukara kasebut nganggo basa krama apa?
  8. Tulis aksara Jawa kanggo tembung “sekolah”.
  9. Ukara “Ayo padha njaga kebersihan lingkungan” iku ukara pangajak. Benar utawa salah?
  10. Maca ukara iki banjur goleki tembung krama: “Aku ajeni kowe, kanca!”

3. Kamus temu kata

iustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)
iustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)
  1. Apa tegese tembung “ngajeni”?
  2. Tembung "tresna" tegese ....
  3. Tembung “gemuyu” tegesé …
  4. Tembung "prihatin" tegese ...
  5. Tembung “mrenani” yaiku …
  6. Apa arti “bubar” ing ukara “Sawise bubar mlaku‑mlaku”?
  7. Tembung “lunga” tegese ...
  8. Yen ana ukara “Dheweke kangen marang kanca”, tembung “kangen” iku maknane …
  9. Temokna tembung kriya lan tembung aran saka ukara “Bocah‑bocah padha dolanan ing halaman”.
  10. Goleki ana pira tembung kang misahaké tembung aran lan tembung kriya ing ukara: “Ibu masak panganan enak ing pawon”!

4. Ukara paribasan

Ilustrasi sekolah (pexels.com/Pavel Danilyuk)
Ilustrasi sekolah (pexels.com/Pavel Danilyuk)
  1. Ukara panyuwunan yaiku ukara sing …
  2. Tulisen ukara panyuwunan nganggo tembung “tolong”!
  3. Yen arep nyuwun ijin, kanggone katrangan basa sing becik yaiku …
  4. Paribasan “alon‑alon waton kelakon” artiné...
  5. Etika basa nalika ngomong marang guru kudu nganggo …
  6. Bedakake antara ukara panyuwunan karo ukara pamla (nyuwun maaf)!
  7. Paribasan “sura dira jayaningrat” tegesé …
  8. Tulis ukara nganggo basa krama alus kanggo ngomong marang bapak guru!
  9. Yan kula remen barang iki, kula badhe … (disejathet ukara panyuwunan)
  10. Ukara “Aja mlaku‑mlaku ana dalan peteng” iku ukara panyuwunan utawa ukara larangan? Uraikan kenapa!

5. Cerita cekak

ilustrasi sekolah (pexels.com/RDNE Stock project)
ilustrasi sekolah (pexels.com/RDNE Stock project)
  1. Ceritakna pengalamanmu nalika ngrewangi ibu di dapur!
  2. Tulisen dongeng cekak babagan kancil lan buaya kanthi watak sing jelas!
  3. Apa pelajaran moral saka dongeng “Kancil lan Buaya”?
  4. Critakna pengalamanmu sekolah bareng kanca sing nyenengake!
  5. Tulis ceritamu ing basa Jawa, nggunakake paling ora 5 ukara!
  6. Dongeng iku nggunakaké apa kanggo ngajari? Jelaské!
  7. Critakna dongeng sing wis tau pernah krungu, nanging nggunakake tembung‑tembung sing wis disinauni!
  8. Apa bedane crita cekak lan dongeng?
  9. Tulis ceritamu nalika dolan menyang pasar karo keluargamu ing basa Jawa.
  10. Pengalaman apa sing paling berkesan nalika liburan sekolahmu? Crita nganggo basa Jawa!

Demikian kumpulan 50 soal UTS Bahasa Jawa kelas 3 semester 1 sesuai Kurikulum Merdeka. Semoga soal-soal ini dapat menjadi sarana belajar yang bermanfaat bagi siswa dan guru dalam proses evaluasi pembelajaran. Jangan lupa untuk terus melatih kemampuan berbahasa Jawa secara lisan maupun tulisan agar semakin mahir dan mencintai budaya daerah. Selamat belajar dan semoga sukses menghadapi ujian!

This article is written by our community writers and has been carefully reviewed by our editorial team. We strive to provide the most accurate and reliable information, ensuring high standards of quality, credibility, and trustworthiness.
Share
Editor’s Picks
Topics
Editorial Team
Pinka Wima Wima
EditorPinka Wima Wima
Follow Us

Latest in Life

See More

6 Cara Menerapkan Slow Living di Tengah Hiruk Pikuk Kehidupan Kota

18 Sep 2025, 12:15 WIBLife