Baca artikel IDN Times lainnya di IDN App
For
You

50 Soal PAS Bahasa Jawa Kelas 4 Semester 1 Kurikulum Merdeka

ilustrasi belajar (pexels.com/Andrea Piacquadio)
ilustrasi belajar (pexels.com/Andrea Piacquadio)

Pembelajaran Bahasa Jawa di kelas 4 SD memiliki peran penting dalam membantu siswa memahami bahasa daerah sekaligus melestarikan budaya. Pada semester 1, siswa mempelajari berbagai materi seperti teks deskripsi, unggah-ungguh basa, kosakata kegiatan sehari-hari, aksara Jawa, serta lingkungan sekolah dan masyarakat.

Kumpulan soal PAS bahasa Jawa kelas 4 semester 1 Kurikulum Merdeka ini disusun dengan tujuan membantu siswa berlatih, mengukur pemahaman, dan mempersiapkan diri sebelum menghadapi penilaian akhir semester. Yuk, simak!

1. Teks deskripsi

ilustrasi sekolah (pexels.com/Max Fischer)
ilustrasi sekolah (pexels.com/Max Fischer)
  1. Tulisna apa tegesé teks deskripsi.
  2. Apa ciri-ciri teks deskripsi ing basa Jawa.
  3. Apa tegesé tembung “riil” ing teks deskripsi.
  4. Tulisen conto ukara deskripsi bab kucing.
  5. Apa bedane deskripsi lan narasi.
  6. Apa sing diarani “pancadriya” ing teks deskripsi.
  7. Tembung “ambune” nuduhake pancaindra apa.
  8. Gawea siji ukara deskripsi bab taman sekolahmu.
  9. Apa tegesé tembung “wernané cerah”.
  10. Ukara iki kalebu deskripsi utawa dudu: “Kancaku ono papat dolanan bal ora nganggo sandal ing lapangan.”

Kunci Jawaban

  1. Teks sing nerangake sawijining obyek kanthi rinci.
  2. Nyerat kanthi nyata, rinci, lan nggamblang.
  3. Nyata.
  4. Kucing iki wulune alus lan warnané kuning.
  5. Deskripsi nerangake, narasi nyritakake kedadeyan.
  6. Pancaindra manungsa.
  7. Indera penciuman.
  8. Taman sekolahku ijo royo-royo lan kebak kembang.
  9. Warnané padhang.
  10. Deskripsi.

2. Unggah ungguh basa

ilustrasi sekolah (pexels.com/Naomi Shi)
ilustrasi sekolah (pexels.com/Naomi Shi)
  1. Apa tegesé unggah-ungguh basa.
  2. Ukara “Aku arep mangan” yen nganggo krama dadi apa.
  3. Apa padanan tembung “kowe” ing basa krama.
  4. Ukara “Mbah tindak pundi?” tegese apa.
  5. Sebutna conto tembung krama alus.
  6. Gawea ukara ajakan nganggo basa krama.
  7. Apa tembung krama kanggo “dahar”.
  8. Apa padanan “arep” ing basa krama.
  9. Ukara “Kula nyuwun sepaos” iku tegesé apa.
  10. Tulisen conto ukara pamit nganggo basa krama.

Kunci Jawaban

  1. Tata cara nganggo basa sing sopan.
  2. Kula badhe nedha.
  3. Panjenengan.
  4. Mbah pergi ke mana.
  5. Matur nuwun, nyuwun sepaos.
  6. Mangga kula bebarengan tindak.
  7. Mangan/maem.
  8. Badhe.
  9. Saya meminta maaf.
  10. Kula pamit rumiyin.

3. Kosakata kegiatan sehari-hari

ilustrasi sekolah (pexels.com/Boris Hamer)
ilustrasi sekolah (pexels.com/Boris Hamer)
  1. Apa tegesé tembung “adus”.
  2. Sebutna telung kegiatan esuk.
  3. Apa arti tembung “resik-resik omah”.
  4. Gawea ukara nganggo tembung “sekolah”.
  5. Apa bedane tegesé “mangan” lan “ngombe”.
  6. Apa tegesé “sinau”.
  7. Sebutna kegiyatan sore dina-dina.
  8. Gawea ukara nganggo tembung “dolan”.
  9. Apa arti tembung “turon”.
  10. Apa tegesé “turu bengi”.

Kunci Jawaban

  1. Mandi.
  2. Adus, maem, sinau.
  3. Membersihkan rumah.
  4. Aku sekolah saben dina Senin tekan Jumuah.
  5. Mangan = makan; ngombe = minum.
  6. Belajar.
  7. Menyapu, dolan, ngresiki kamar.
  8. Aku dolan ing lapangan bareng kanca.
  9. Tiduran di tempat tidur.
  10. Tidur malam.

4. Aksara jawa lan pasangane

iustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)
iustrasi sekolah (pexels.com/Julia M Cameron)
  1. Aksara apa sing pisanan ing aksara Jawa.
  2. Tulisen aksara Jawa kanggo suku kata “ba”.
  3. Tulisen pasangan aksara “ka”.
  4. Apa fungsi pasangan ing aksara Jawa.
  5. Wujude aksara Jawa “ma” kaya apa.
  6. Apa tegesé sandhangan pangkon.
  7. Tulisen aksara Jawa kanggo “ra”.
  8. Apa sing diarani sandhangan swara.
  9. Tulisen conto sandhangan suku.
  10. Apa gunane aksara murda.

Kunci Jawaban Bab 4

  1. Ha.
  2. ꧀ꦏ
  3. Mati aksara sajeroning ukara.
  4. Mateni vokal
  5. Sandhangan kanggo ngganti swara vokal.
  6. Taling, pepet.
  7. Aksara kapital ing basa Jawa.

5. Lingkungan sekolah lan masyarakat

ilustrasi anak sekolah (pexels.com/SAULO LEITE)
ilustrasi anak sekolah (pexels.com/SAULO LEITE)
  1. Apa tegesé tembung “lingkungan”.
  2. Gawea ukara bab kebersihan sekolah.
  3. Apa arti tembung “gugur gunung”.
  4. Apa tegesé “tetanduran”.
  5. Sebutna wujud kerjasama ing lingkungan sekolah.
  6. Apa tegesé tembung “ngresiki”.
  7. Gawea ukara nganggo tembung “taman desa”.
  8. Apa arti tembung “gemah ripah”.
  9. Gawea ukara bab peduli lingkungan.
  10. Apa tegesé tembung “tetanggan”.

Kunci Jawaban

  1. Kahanan ing sakupenge papan sing dienggoni.
  2. Sekolah kudu tansah resik supaya sehat.
  3. Kerja bakti bareng-bareng.
  4. Tumbuhan.
  5. Nyapu kelas bebarengan.
  6. Membersihkan.
  7. Taman desa katon asri lan tertata rapi.
  8. Sejahtera, subur.
  9. Kita kudu njaga lingkungan supaya tetep resik lan nyaman.
  10. Hubungan antar-warga.

Melalui latihan soal PAS bahasa Jawa kelas 4 semester 1 Kurikulum Merdeka ini, diharapkan siswa dapat semakin terampil menggunakan Bahasa Jawa, baik dalam bentuk lisan maupun tulisan. Soal-soal ini juga dapat menjadi bahan pendamping belajar yang bermanfaat bagi siswa, guru, maupun orang tua dalam mendukung proses pembelajaran. Semoga latihan ini membantu siswa mencapai hasil belajar terbaik serta menumbuhkan kecintaan terhadap bahasa dan budaya Jawa.

This article is written by our community writers and has been carefully reviewed by our editorial team. We strive to provide the most accurate and reliable information, ensuring high standards of quality, credibility, and trustworthiness.
Share
Editor’s Picks
Topics
Editorial Team
Pinka Wima Wima
EditorPinka Wima Wima
Follow Us

Latest in Life

See More

5 Tips Mendekorasi Ruangan Aesthetic yang Mudah Ditiru Pemula

04 Des 2025, 11:57 WIBLife